Gliwickie Metamorfozy

II Wielka Eskapada Metamorfoz

Cieplice

Małgorzata Malanowicz
Zdjęcia: uczestnicy wyprawy

V.2012
www.gliwiczanie.pl gliwickie_metamorfozy@op.pl  

 

 

       

   Lecznicze właściwości cieplickich wód termalnych znane są od wieków. Ze względu na nie w 1281 roku założono kurort Cieplice. Na przestrzeni dziejów, Cieplice odwiedzali m.in. piastujący wysokie stanowiska Radziwiłłowie, prymas Radziejowski, Johann W. Goethe, król pruski Fryderyk Wilhelm III, Hugo Kołłątaj, Izabella Czartoryska oraz goszcząca tu ze swoim dworem królowa Marysieńka Sobieska.

   Kościół św. Jana Chrzciciela stanowi część klasztornego kompleksu cystersów. Część gmachu zajmują oo Pijarzy, resztę stanowią pomieszczenia gospodarcze Uzdrowiska Cieplice. Pierwsza kaplica została wybudowana około roku 1175 przez Bolesława Wysokiego. Dzwonnica kościoła św. Jana Chrzciciela została wzniesiona w latach 1709–1710 i jest ona jedynym elementem ocalałym po pożarze, który miał miejsce w 1711 r. Obecne mury kościoła powstały w latach 1712–1714. Wnętrze utrzymane jest w bogatym barokowym stylu: posiada empory, zespół 8 ołtarzy bocznych z XVIII w., prospekt organowy pochodzący z 1765 r. Ołtarz główny z 1716 roku zdobi obraz Michała Willmanna z 1687 wraz z rzeźbami Św. Jana Chrzciciela, Św. Jana Ewangelisty, Św. Pawła oraz Św. Piotra. Ambona fundowana w 1792 jest bardzo bogato dekorowana płaskorzeźbami, przedstawiającymi sceny z życia kościoła. Dziedziniec kościoła (na którym znajdował się niegdyś cmentarz) oddziela od ulicy mur, w którym znajdują się płyty nagrobne Schaffgotschów przeniesione z Radomierza, z lat 1579-1624. Pod prezbiterium kościoła znajduje się krypta rodu Schaffgotschów wybudowana w 1601 roku.

   Pałac Schaffgotschów (nad wejściami kartusze herbowe) wzniesiony został na miejscu poprzedniej siedziby rodu, strawionej przez pożar. Budowa trwała w latach 1784–1788 pod kierownictwem architekta Jana Rudolfa z Opola. W chwili obecnej w pałacu mieści się filia Politechniki Wrocławskiej.

   Do pałacu Schaffgotschów przylega Park Zdrojowy. Pierwsze wzmianki o przypałacowym ogrodzie francuskim pochodzą z 1748 r. W roku 1838 park został gruntownie przebudowany wg nowych założeń w stylu angielskim. W latach 20102012 Park Zdrojowy został poddany gruntownej rewitalizacji, w ramach której parkowi starano się przywrócić dawny wygląd. Remontowi został również poddany Teatr Zdrojowy i scena, a cały park otoczono żeliwnym, stylizowanym ogrodzeniem. 

   W Parku Zdrojowym znajduje się szereg budowli wzniesionych dla kuracjuszy. „Galerię” zbudowano w latach 1797–1800 według projektu wrocławskiego architekta Carla Gottfrieda Geiβlera, nawiązującego do antycznych willi. Wewnątrz urządzono salę koncertową, czytelnię, salon gier towarzyskich, palarnię cygar i restaurację. „Teatr Zdrojowy” ufundowany przez Schaffgotschów zaprojektował w stylu neoklasycznym Albert Tollberg. 

   Jedną z atrakcji Cieplic jest Park Norweski. Sąsiaduje z Parkiem Zdrojowym w Cieplicach, rozdziela je rzeka Wrzosówka. Założony został na początku XX wieku przez właściciela fabryki maszyn papierniczych Eugena Füllnera. Obecna nazwa pochodzi od pawilonu wybudowanego na wzór restauracji „Frognersaeteren” w Oslo. W pawilonie mieści się obecnie Muzeum Przyrodnicze.

       
       

 

 

Materiały źródłowe:

www.cieplice.pl

www.cieplice.net