GLIWICKIE METAMORFOZY

GLIWICKIE INSTYTUTY NAUKOWE I BIURA PROJEKTÓW

ENERGOPOMIAR

www.gliwiczanie.pl gliwickie_metamorfozy@op.pl Opracowanie: Małgorzata Malanowicz

PLANSZA ZAPREZENTOWANA NA WYSTAWIE 2-3 ORAZ 14-30 PAŹDZIERNIKA 2010

 .

 

Plansza zaprezentowana na wystawie 2-3 oraz 14-30 października 2010

 

Materiały będą sukcesywnie uzupełniane

 

   Po 1945 r. w Polsce funkcjonowało 14 oddzielnych systemów energetycznych, które stopniowo łączono w system ogólnokrajowy. W tym okresie polska energetyka nie miała ani zaplecza pomiarowo-badawczego, ani zorganizowanej kadry naukowo-technicznej. Dopiero w 1948 r. powstało na Śląsku, na terenie Elektrowni Szombierki, laboratorium przyrządów pomiarowych pod nazwą Centralnego Laboratorium Energetyki, które następnie zostało przeniesione do Gliwic. Na bazie tego laboratorium, z inicjatywy ówczesnego Centralnego Zarządu Energetyki, 1 sierpnia 1950 r. został utworzony Zakład Badań i Pomiarów Energopomiar.
   Przez wiele lat naczelnym inżynierem Energopomiaru był profesor Lucjan Nehrebecki, którego wiedza i osobowość wywarły znamienny wpływ na ukształtowanie profilu działalności Energopomiaru jako samodzielnego przedsiębiorstwa.
   W Energopomiarze wkrótce ukształtowały się cztery zespoły specjalistyczne prowadzące podstawową działalność techniczną. Były to działy: cieplny, elektryczny, chemiczny i laboratorium. Rozwijały one prace w podstawowych kierunkach działalności technicznej Energopomiaru. Status i uprawnienia samodzielnego przedsiębiorstwa państwowego nadało Energopomiarowi zarządzenie nr 38 Ministra Energetyki z dnia 12 maja 1952 r.
   Utworzenie Energopomiaru w okresie rekonstrukcji i odbudowy ze zniszczeń wojennych istniejących elektrowni miało istotne znaczenie dla rozwoju energetyki, przyczyniając się do sprawnego rozwiązywania wielu problemów eksploatacyjnych i modernizacyjnych. Już w latach 50. wyniki wykonywanych przez Energopomiar prac w zakresie urządzeń cieplno-mechanicznych były podstawą do podejmowania decyzji o modernizacji urządzeń. W późniejszych latach Energopomiar zyskał uznanie za pomoc w uruchamianiu i opanowywaniu eksploatacji nowych obiektów, badania nad ustalaniem przyczyn usterek i wad urządzeń, opracowywanie nowych metod pomiarowych i specjalistycznej aparatury, podejmowanie i rozwijanie pionierskich prac w wielu dziedzinach oraz wdrażanie postępu technicznego.
   Od pierwszych lat podstawowa działalność Energopomiaru w zakresie chemii energetycznej dotyczyła usprawniania gospodarki wodnej w elektrowniach, w tym technologii przygotowania wody i metod analitycznej kontroli wody oraz pary. Wykonano liczne ekspertyzy doraźne i analizy laboratoryjne wód, węgli, odpadów paleniskowych itp. W 1953 r. rozpoczęto prace nad pomiarami czystości pary.
   Już na początku lat 50. Energopomiar podjął prace z zakresu ochrony środowiska. Przeprowadzono pierwsze w kraju pomiary opadu pyłu w okolicach elektrowni i sporządzono na tej podstawie mapy zapylenia terenu górnośląskiego okręgu przemysłowego.
   Rozwój usług i towarzyszący im wzrost zatrudnienia sprawił, że w 1963 r. zmieniono strukturę organizacyjną przedsiębiorstwa i wprowadzono jego nową nazwę: Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki Energopomiar. W 1964 r. Minister Górnictwa i Energetyki określił nowy zakres działalności Energopomiaru. Zostały w nim ujęte kompleksowe zadania prowadzenia prac techniczno-usługowych i badawczo-doświadczalnych w zakresie postępu technicznego w energetyce oraz modernizacji i eksploatacji urządzeń energetycznych. Określone zostały zadania Energopomiaru w cyklu inwestycyjnym: przeprowadzanie odbiorów i badań fabrycznych oraz pomontażowych nowych urządzeń i rozruchu urządzeń oraz obiektów energetycznych.
   W tym okresie dla elektrowni blokowych opracowano i w szerokim zakresie wdrożono metodę techniczno-ekonomicznej kontroli eksploatacji elektrowni (TKE), wykorzystywaną przez Energopomiar do dziś.
   Od 1962 r. prowadzono prace nad zastosowaniem izotopów w technice pomiarowej, a pod koniec lat 60. zastosowano i rozwinięto modelowanie fizyczne przy badaniach urządzeń cieplno-mechanicznych. W latach 70. dobrze przysłużyła się energetyce inicjatywa Energopomiaru wdrożenia cieplnych badań diagnostycznych kotłów i turbozespołów parowych (skróconych cieplnych pomiarów bilansowych) w celu oceny zmian charakterystyk sprawnościowych w okresach międzyremontowych. Wobec ograniczonych wówczas możliwości akwizycji przetwarzania danych o ruchu urządzeń elektrownianych badania takie, wykonywane okresowo przy stosunkowo niskich nakładach finansowych, skutecznie wspomagały służby remontowe elektrowni w racjonalizacji działań remontowych i stosowaniu właściwej profilaktyki odnośnie do kotłów i turbozespołów parowych.
   Na wyróżnienie zasługuje opracowanie oryginalnych metod chemicznego oczyszczania i pomontażowego trawienia bloków energetycznych. We wszystkich nowych elektrowniach i elektrociepłowniach zawodowych Energopomiar przeprowadzał rozruch urządzeń do przygotowania wody dla obiegów wodno-parowych i chłodzących. Do zakresu prowadzonych prac włączono również problemy korozji i opracowania odpowiednich metod zapobiegawczych. Stworzono również dział metaloznawstwa i podjęto metaloznawcze badania profilaktyczne i poawaryjne.
   Koniec lat 60. i początek 70. to okres, w którym szczególną uwagę poświęcono rozwojowi prac dla ochrony środowiska i człowieka przed ujemnymi oddziaływaniami energetyki. Oprócz pomiarów emisji pyłów, zapoczątkowanych w latach 50., Energopomiar prowadził prace nad ograniczeniem zanieczyszczania powietrza związkami gazowymi, szczególnie dwutlenkiem siarki i tlenkami azotu. Już na początku lat 70. Energopomiar opracował własną mokrą metodę wapienną odsiarczania spalin (MOWAP), co pozwoliło zdobyć niezbędne doświadczenie wykorzystane później przy doborze odpowiedniej dla warunków krajowych technologii odsiarczania. Poświęcono również dużo uwagi zastosowaniu w energetyce metod niekatalitycznych obniżania emisji tlenków azotu.
   Innym podjętym w tym okresie kierunkiem działalności technicznej były badania poziomu natężenia hałasu. Do prac nad ochroną środowiska prowadzonych w tym okresie należy jeszcze zaliczyć badania nad wpływem zrzutu ciepłej wody na procesy chemiczne i biologiczne zbiorników w otwartym układzie chłodzenia oraz prace nad utylizacją odpadów elektrownianych.
   Systematyczny rozwój prac nad ochroną środowiska doprowadził do powołania w 1974 r. w Energopomiarze Zakładu Doświadczalnego Ochrony Środowiska w Energetyce.
   Od 1 stycznia 1984 r. do struktury organizacyjnej Energopomiaru został włączony Zakład Utylizacji Odpadów Elektrownianych, zajmujący się zagadnieniami związanymi z gospodarką odpadami w energetyce, w tym składowaniem odpadów i rekultywacją oraz gospodarczym wykorzystaniem popiołów lotnych.
   Pod koniec lat 70. i w latach 80. najważniejszym zadaniem Energopomiaru była specjalistyczna pomoc techniczna w procesie budowy oraz uruchomienie, wprowadzenie do ruchu i optymalizacja eksploatacji bloków o największej mocy jednostkowej: bloków 500 MW w Elektrowni Kozienice i bloków 360 MW w Elektrowni Bełchatów.
   Początek lat 90. to okres zmian struktury własnościowej i statusu przedsiębiorstwa. W 1991 r. Energopomiar został przekształcony z przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. W 1992 r. rozpoczęły działalność dwie spółki: Energotest-Energopomiar (obecnie Energotest należy do Elektrobudowy) oraz Energopomiar-Elektryka, w którym „Energopomiar” Sp. z o.o. ma udziały do dziś. W 1995 r. udziałowcami Energopomiaru zostały największe krajowe elektrownie.
   Dążąc do rozszerzenia oferty i dostosowania jej do potrzeb rynku w 1993 r. powołano Biuro Systemów Zapewnienia Jakości, oferujące szkolenia i doradztwo przy wdrażaniu systemów zarządzania jakością, środowiskowego i BHP (obecnie: Biuro Systemów Zarządzania i Ocen). W 1997 r. zostało utworzone Biuro Usług Kompleksowych, oferujące szeroko pojęte doradztwo w procesach inwestycyjnych i pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu (obecnie: Biuro Doradztwa i Nadzoru Inwestycyjnego). Przez kilkanaście lat Energopomiar zgromadził wiele doświadczeń w zakresie zarządzania procesem inwestycyjnym, które dzisiaj umożliwiają mu sprawowanie funkcji Inżyniera Kontraktu w największych projektach. Przykładem może być pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu przy budowie bloku energetycznego 460 MW na parametry nadkrytyczne w PKE SA Elektrowni Łagisza.
   Obecnie Energopomiar prowadzi działalność poprzez sześć jednostek organizacyjnych: Zakład Techniki Cieplnej, Zakład Ochrony Środowiska, Zakład Chemii i Diagnostyki, Centralne Laboratorium, Biuro Doradztwa i Nadzoru Inwestycyjnego, Biuro Systemów Zarządzania i Ocen. Przez 60 lat działalności oferta Energopomiaru była i jest odpowiedzią na zmiany zachodzące w energetyce. Najważniejsze kierunki działalności Energopomiaru znajdują swoje odbicie już w początkach istnienia firmy. Badania, pomiary i diagnostyka bloków i urządzeń energetycznych, instalacji ochrony powietrza, trawienie, chemiczne czyszczenie i dmuchanie parą, doradztwo i pomiary w zakresie eksploatacji urządzeń, ochrony środowiska, techniczno – ekonomiczna kontrola eksploatacji – wszystkie te usługi sięgają korzeni Energopomiaru i wciąż są rozwijane, dostosowywane do aktualnych przepisów prawa lub zmian w technologii. Audyty efektywności energetycznej, usługi związane z wytwarzaniem energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji oraz z odnawialnych źródeł energii, sprawozdania do PRTR, dokumentacje aplikacyjne o dotacje unijne – to przykłady zagadnień, o które została poszerzona oferta Energopomiaru w ostatnich latach. Obecnie spółka przygotowuje się do rozwoju usług w nowych dziedzinach, m.in. energetyce jądrowej i czystych technologiach węglowych. Wciąż kontynuowany jest proces rozszerzania akredytacji działalności pomiarowej i badawczej oraz w obszarze analiz chemicznych i fizykochemicznych. Tradycja, bogate doświadczenie, znajomość elektrowni i elektrociepłowni, rzetelność i obiektywizm, a przede wszystkim ludzie pracujący z pasją, to od lat najważniejsze wartości spółki.
   Energopomiar powstał w 1950 roku jako jednostka zaplecza energetyki, prowadząca pomiary i badania eksploatacyjne, uruchomienia urządzeń energetycznych oraz remonty aparatury pomiarowej i regulacyjnej w krajowych elektrowniach zawodowych i przemysłowych. Ponad pół wieku doświadczeń to cenny kapitał. Od chwili powstania Energopomiar przeszedł długą drogę – od firmy świadczącej proste prace pomiarowe do firmy zajmującej uznaną pozycję w polskiej energetyce, podejmującej się złożonych prac badawczych, inżynierskich oraz doradczych. Firma wciąż podejmuje nowe wyzywania i dostosowuje swoje usługi do wymagań i oczekiwań rynku. Naszym klientom pomagamy w rozwiązywaniu złożonych problemów dotyczących procesów energetycznych, cieplnych i ochrony środowiska. Dzięki współpracy z Energopomiarem klienci uzyskują takie korzyści jak wzrost dyspozycyjności i pewności ruchowej urządzeń, zmniejszenie kosztów z tytułu optymalizacji procesów technologicznych i obniżenia strat na wymianie ciepła i zmniejszenia oporu przepływu, poprawa parametrów technologicznych. Niebagatelną rolę odgrywają wnioski niezbędne dla podjęcia decyzji dotyczących remontów, kierunków modernizacji lub konieczności inwestycji w urządzeniach energetycznych, skrócenia cyklu kompletacji, montażu i uruchomienia instalacji oraz aparatury, wydłużenie czasu eksploatacji urządzeń oraz zmniejszanie ilości zanieczyszczeń i odpadów.
   Działalność Energopomiaru obejmuje badania, pomiary, doradztwo, rozruchy, modernizacje, organizację i kierowanie przedsięwzięciami inwestycyjno-modernizacyjnymi. Usługi realizowane są w systemie zarządzania jakością zgodnym z normą PN-EN ISO 9001, certyfikowanym przez PCBC i potwierdzonym przez IQNet. Aparatura i wyposażenie używane w trakcie pomiarów i testów gwarantują spełnienie najostrzejszych kryteriów jakościowych. Energopomiar posiada akredytację zgodnie z PN-EN ISO/IEC 17 025:2005, przyznaną przez Polskie Centrum Akredytacji, w zakresie analiz wody i ścieków, paliw stałych oraz odpadów paleniskowych (AB 550) oraz w zakresie badań emisji gazów i hałasu, a także badań promieniotwórczości naturalnej popiołów, żużli, surowców i materiałów budowlanych, wyrobów ceramicznych itp. (nr AB 702). Energopomiar prowadzi ocenę wyrobów przeznaczonych do stosowania w energetyce (akredytacja PCA nr AC 143).
   Dzięki licznym upoważnieniom i rekomendacjom Energopomiar postrzegany jest jako wiarygodny partner i wykonawca. Najcenniejszym zasobem Energopomiaru jest doświadczona kadra specjalistów. Pracownicy firmy uczestniczą w pracach problemowych komisji Polskiego Komitetu Normalizacji, współtworząc krajowe normy techniczne. Nasi specjaliści zgłosili do Urzędu Patentowego wiele rozwiązań, które uzyskały ochronę prawną w postaci patentu lub wzoru użytkowego oraz opublikowali w prasie fachowej wiele artykułów.
 
Wycinki z gazet
 
1967
 
1968

 

 

Materiały źródłowe:

http://www.energopomiar.com.pl

"Nowiny Gliwickie" pracowicie przegląda Jerzy Olejnik