Gliwickie Metamorfozy

Wielki pożar lasów 1992 r. – suplement

Małgorzata Malanowicz

IX.2012
www.gliwiczanie.pl gliwickie_metamorfozy@op.pl  

 

 

Prace w nadleśnictwie Rudziniec

 

    Jesienią 1992 i zimą następnego roku leśnicy uporządkowali teren. Ze względu na duże zanieczyszczenie powietrza szczątków drzew nie palono tylko rozdrabniano. W kolejnych latach prowadzono nasadzenia. W 1993 r. posadzono modrzewie na pow. ok.1000 ha. Niestety, panująca wiosną susza sprawiła, że przyjęły się one tylko w 30%.

 
 
 

   Odtwarzanie spalonego lasu jest wielkim, złożonym przedsięwzięciem, tym bardziej, że podejmowane działania były pionierskie z uwagi na skalę katastrofy i brak wcześniejszych doświadczeń tego typu. W nadleśnictwie Rudziniec przyjęto dwuetapowy sposób zagospodarowania pożarzyska, zakładając uprawy docelowe, czyli takie w których wprowadzone gatunki są dostosowane do siedliska pod względem właściwości gleby i odpowiedniego naświetlenia, oraz uprawy przedplonowe, w których nasadzenia służą tylko stworzeniu odpowiednich warunków dla gatunków bardziej wymagających. W tym celu zakładano tzw „ogródki”, gdzie na stosunkowo niewielkiej powierzchni 36 arów, ogrodzonej dla zabezpieczenia przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę sadzono w 5/6 dęby, pozostałą część uzupełniając lipą, wiązem i jaworem. Powierzchnie te umiejscowiono w odległościach 50-60 m od siebie, pozostałych teren wypełniając sosną i modrzewiem z mikrosiedliskami świerka i olszy. Uwzględniono również znaczne samosiewy brzozy.

   Nasadzenia zakończono w 1995 roku. Oto mapa obrazująca kolejność działań.

 
     
 

  

 
     
     Kolorem żółtym oznaczone zostały nasadzenia z 1993 roku, pomarańczowym uprawy z roku 1994, a czerwonym z 1995. Kolor niebieski oznacza samoistny nalot brzozy.  
     
 

   Kolejnym zagrożeniem dla młodego lasu są szkodniki, które znajdują dogodne do żerowania warunki na terenach pożarzysk. W 1998 zwalczano chemicznie napowierzchni 427 ha nadleśnictwa Rudziniec brudnicę nieparkę, w tym samym okresie szarynka Lwówka doprowadziła do zniszczenia ok. 100 ha odnowień brzozowych. Ciągłe kłopoty sprawia krobik modrzewiowy, a w chwili obecnej leśnicy walczą z kolejnym „atakiem” nowego dla tego terenu szkodnika – kornika modrzewiowego. Szkody powodują również choroby grzybowe i zwierzyna leśna.

 
     
 

   Wielką rolę przywiązuje się do profilaktyki przeciwpożarowej. Systemem zabezpieczeń objęty jest cały teren nadleśnictwa Rudziniec o powierzchni 18640,43 ha, z czego 2154,26 ha przypada na teren pożarzyska z 1992 roku. Obszar ten jest objęty systemem zabezpieczenia przeciwpożarowego, w skład którego wchodzą:

 
 

1.   Dwa rodzaje pasów przeciwpożarowych – to drogi pożarowe z pięciometrowym poboczem ugoru, pasy ppoż I rzędu to dodatkowo 5 m krzewów i 90 m drzewostanu bez sosny i świerka po każdej stronie drogi  oraz zmodyfikowane pasy Kienitza wzdłuż przebiegających przez leśne tereny linii kolejowych

 
     
   
 

 

 
  2. System wież obserwacyjnych  
 

     

 
   
     
     
 

3.  System patroli naziemnych

4.  System łączności radiowej

5.  Zbiorniki ppoż,

 
     
   
     
 

6.  Punkty czerpania wody  i hydranty

7.  Patrole lotnicze

 
     
 

   Tym niemniej zagrożenie pożarowe występuje stale – co gorsza często są to celowe podpalenia.

   Z każdym rokiem przyroda z pomocą człowieka zaciera coraz bardziej ślady wielkiej katastrofy ekologicznej.

 
     
   
     
     

...

.....

Źródła:

internet

materiały konferencyjne Nadleśnictwa Rudziniec

Podziękowania dla p. nadleśniczego Tadeusza Mamoka i pracowników nadleśnictwa za pomoc przy opracowaniu tego materiału

Zdjęcia archiwalne:

Nadleśnictwo Rudy Raciborskie