„Gliwickie
Metamorfozy"
–
Stowarzyszenie na Rzecz Dziedzictwa
Kulturowego Gliwic
|
|
Zabytkowa Stacja Wodociągowa
„Zawada"
Gliwiczanie odwiedzili
opracowanie i zdjęcia: Ewa Hordyniak |
|
|
|
|
www.gliwiczanie.pl
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Stowarzyszenie odwiedziło to miejsce już dość
dawno temu, natomiast ja nie byłam tam nigdy, więc
korzystając z pięknej pogody wybrałam się w
niedzielne przedpołudnie. W pierwszej chwili myślałam,
że ze zwiedzania nici - zamknięte na głucho, nikogo w
zasięgu wzroku. Ale po podejściu do bramy natychmiast
pojawił się przemiły strażnik, który po zapisaniu
naszych danych zatelefonowaniu gdzie trzeba i wpuścił
nas (było nas 2 sztuki) na teren wskazując drogę.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zabytkowa Stacja Wodociągowa „Zawada" w
Karchowicach wchodząca w skład Górnośląskiego
Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. z siedzibą w
Katowicach, to kompleks obiektów, parowych urządzeń
pompowych i kotłów z lat 20. ubiegłego wieku. Wybudowana
z inicjatywy rządu pruskiego w 1895 roku
miała pomóc w rozwiązaniu palącego problemu zaopatrzenia
w wodę pitną powstających zakładów oraz rozrastających
się miast i osiedli w zachodniej części Górnośląskiego
Okręgu Przemysłowego.
Stacja wielokrotnie
rozbudowywana i modernizowana, a do 1967 roku bazowała
na zespołach pompowych napędzanych parą wodną wytwarzaną
w ogromnych kotłach. Dziś krystalicznie czysta woda
czerpana m.in. z odwierconej w 1882 r. do głębokości ok.
200 m studni głębinowej pompowana jest do odbiorców
przez elektryczne, nowoczesne agregaty.
Szczęśliwym zbiegiem
okoliczności i staraniem kolejnych pokoleń pracowników
zawadzkich wodociągów (obecnie zakład wchodzi w skład
Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w
Katowicach) monumentalne, zabytkowe urządzenia z epoki
pary zachowały się do czasów współczesnych, a wszystkim
chętnym przeniesienia się w czasie o sto lat wstecz - od
2004 r. udostępnione do zwiedzania. (http://www.gpw-zawada.pl/)
I to w dodatku
kompletnie za darmo - wstęp wolny!
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
To co widzimy powyżej, to drewniane rury wodociągowe!
Kiedyś takich się używało. Te konkretne pochodzą z
Mikołowa i były tam użytkowane w XIX wieku. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jak już popodziwiałyśmy wspaniałe maszyny ruszyłyśmy
oblecieć cały teren, bo budowle też są zabytkowe i też
pięknie odnowione, a pogoda zachęcała do spaceru. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Absolutna rewelacja. Na terenie ciągle pracującego
zakładu byłyśmy my dwie, strażnik i jeden pan w
dyżurce... Właziłyśmy gdzie chciałyśmy. Zachwycił nas
cały teren - pięknie zagospodarowany, bardzo zadbany.
Miejsce to należy do Szlaku Zabytków Techniki. Nie ma
przewodnika, ale wszystkie maszyny zaopatrzone są w
szczegółowe tablice informacyjne, opisujące ich historię
i dane techniczne.
Generalnie - świetne miejsce! |
|
|
|
|
|
|
|
|