Gliwickie Metamorfozy"  Stowarzyszenie na Rzecz Dziedzictwa Kulturowego Gliwic

 

 

Zabytkowa Stacja Wodociągowa „Zawada"

 

Gliwiczanie odwiedzili

 

   opracowanie i zdjęcia: Ewa Hordyniak

 

   www.gliwiczanie.pl

 
 
   Stowarzyszenie odwiedziło to miejsce już dość dawno temu, natomiast ja nie byłam tam nigdy, więc korzystając z pięknej pogody wybrałam się w  niedzielne przedpołudnie. W pierwszej chwili myślałam, że ze zwiedzania nici - zamknięte na głucho, nikogo w zasięgu wzroku. Ale po podejściu do bramy natychmiast pojawił się przemiły strażnik, który po zapisaniu naszych danych zatelefonowaniu gdzie trzeba i wpuścił nas (było nas 2 sztuki) na teren wskazując drogę.
 
Zabytkowa Stacja Wodociągowa „Zawada" w Karchowicach  wchodząca w skład Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. z siedzibą w Katowicach, to kompleks obiektów, parowych urządzeń pompowych i kotłów z lat 20. ubiegłego wieku. Wybudowana z inicjatywy rządu pruskiego w 1895 roku miała pomóc w rozwiązaniu palącego problemu zaopatrzenia w wodę pitną powstających zakładów oraz rozrastających się miast i osiedli w zachodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Stacja wielokrotnie rozbudowywana i modernizowana, a do 1967 roku bazowała na zespołach pompowych napędzanych parą wodną wytwarzaną w ogromnych kotłach. Dziś krystalicznie czysta woda czerpana m.in. z odwierconej w 1882 r. do głębokości ok. 200 m studni głębinowej pompowana jest do odbiorców przez elektryczne, nowoczesne agregaty.

Szczęśliwym zbiegiem okoliczności i staraniem kolejnych pokoleń pracowników zawadzkich wodociągów (obecnie zakład wchodzi w skład Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach) monumentalne, zabytkowe urządzenia z epoki pary zachowały się do czasów współczesnych, a wszystkim chętnym przeniesienia się w czasie o sto lat wstecz - od 2004 r. udostępnione do zwiedzania. (http://www.gpw-zawada.pl/)

I to w dodatku kompletnie za darmo - wstęp wolny!

 
   
   
   
   
To co widzimy powyżej, to drewniane rury wodociągowe! Kiedyś takich się używało. Te konkretne pochodzą z Mikołowa i były tam użytkowane w XIX wieku.
 
   
   
   
   
     
  Jak już popodziwiałyśmy wspaniałe maszyny ruszyłyśmy oblecieć cały teren, bo budowle też są zabytkowe i też pięknie odnowione, a pogoda zachęcała do spaceru.  
     
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
     
  Absolutna rewelacja. Na terenie ciągle pracującego zakładu byłyśmy my dwie, strażnik i jeden pan w dyżurce... Właziłyśmy gdzie chciałyśmy. Zachwycił nas cały teren - pięknie zagospodarowany, bardzo zadbany.
Miejsce to należy do Szlaku Zabytków Techniki. Nie ma przewodnika, ale wszystkie maszyny zaopatrzone są w szczegółowe tablice informacyjne, opisujące ich historię i dane techniczne.
Generalnie - świetne miejsce!