|
„Gliwickie Metamorfozy"
–
Stowarzyszenie na Rzecz Dziedzictwa
Kulturowego Gliwic
|
|
|
Palmanova - miasto idealne
Gliwiczanie odwiedzili
opracowanie i zdjęcia: Ewa Hordyniak |
|
 |
|
|
|
www.gliwiczanie.pl
|
|
|
|
|
|
W północno-wschodnich Włoszech, w regionie
Friuli-Wenecja Julijska, tuż przy granicy ze
Słowenią znajduje się miasto, które z powietrza
wygląda, jakby ktoś je narysował przy linijce lub
wyciął foremką do ciasta. Ma kształt idealnej
gwiazdy albo jak twierdzą niektórzy płatka śniegu.
W XV i XVI w. wśród architektów pojawiła się
utopijna idea stworzenia “miasta idealnego”.
Chodziło o zachowanie niezwykłego porządku,
precyzyjnie dobranych proporcji budynków i ulic.
Architekci i filozofowie chcieli stworzyć świat, w
którym będzie zachowana równowaga pomiędzy
wszystkimi klasami społeczeństwa. Pierwszym i
najsłynniejszym miastem zaprojektowanymi, jako
miasto idealne była właśnie Palmanova.
Palmanova została założona 7 października 1593 roku.
Autorem projektu miasta był Vincenzo Scamozzi,
wenecki architekt, autor wielu kościołów, placów i
rezydencji. Jednak urzeczywistnienie wizji miasta
idealnego przewyższyło jego dotychczasowe dokonania.
Poza Włochami idealne miasto znajdziemy w Holandii (Brielle),
w Polsce na tych samych zasadach zbudowano Zamość.
Jednak tylko Palmanova zachowała do naszych czasów
wygląd sprzed ponad 400 lat, niezmiennie zachwycając
swoją idealną formą. |
|
| |
|
|
| |
 |
|
| |
|
|
|
Centralnym punktem miasta jest sześciokątny plac -
Piazza Grande, przy którym znajdują się
najważniejsze urzędy w Palmanova. Ma on powierzchnię 30
000 m kw. i stanowi początek sześciu wychodzących z
niego symetrycznych ulic, z których każda ma tę samą
szerokość. |
|
|
|
|
|
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
| |
|
|
| |
Obok ratusza najważniejszym elementem Piazza Grande jest
katedra, którą wzniesiono w 1636 roku. 140 lat później
zbudowano przy niej dzwonnicę, która celowo była niższa
niż inne tego typu konstrukcje. Tym samym nie była
widoczna spoza murów miejskich. |
|
| |
|
|
| |
Przez 200 lat miasto pozostawało pod panowaniem
Republiki Weneckiej. Później wpadło w ręce Napoleona,
który urzeczony pięknem Palmanova postanowił je
dostosować do XIX-wiecznych standardów sztuki wojennej.
Obecnie, ze względu na unikalną i kompletnie
niezmienioną od setek lat formę, miasto znajduje się na
liście UNESCO. |
|
|
|
|
|
Bramy wjazdowe - na szczególną uwagę zasługują trzy
monumentalne bramy na wjeździe do miasta z każdej
strony. Zostały zbudowane w XVI w. Obecnie, z uwagi na
ich szerokość, ruch sterowany jest wahadłowo przez
sygnalizację świetlną. |
|
|
|
|
|
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
| |
 |
|
| |
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
| |
 |
|
| |
|
|
| |
Palmanova miała być nie tylko piękna, ale i
zdolna przetrzymać ataki wojsk tureckich. Forma
gwiaździstego fortu ułatwiała obronę miasta - fosy
(mokra i sucha), dziewięć bastionów czy liczące 7 km
długości dwa pierścienie murów obronnych stanowiły
przeszkodę nie do sforsowania. |
|
| |
|
|
| |
 |
|
| |
 |
|
| |
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
|
 |
|
|
powyżej budynek prochowni z czasów Napoleona |
|
|
|
|
|
 |
|
|
 |
|
| |
 |
|
| |
 |
|
| |
 |
|
| |
|
|
| |
Dziś Palmanovę zamieszkuje ok. 5400 osób. Mimo
historycznego znaczenia ruch turystyczny jest tu
niewielki. Mieszkańcy utrzymują się ze znajdującego się
2 km dalej outletu, gdzie zatrudnienie ma wiele osób.
Centrum gospodarczym jest pobliskie Udine. |
|
|
Po Palmanova chodziła: Eewa Hordyniak
info: Wikipedia, www.turystyka.wp.pl |
|
|