GLIWICKIE METAMORFOZY”

Marcin Strzoda 11.11.1587–26.08.1649

Małgorzata Malanowicz

IX.2014
www.gliwiczanie.pl gliwickie_metamorfozy@op.pl  

 

 

 

 

       
  Opracowanie rozszerzone    
       

   Wybitny teolog i historyk urodził się jako syn ławnika miejskiego Marcina Strzody. Pierwsze nauki pobierał w szkole parafialnej w Gliwicach w języku polskim (urzędowym językiem wtedy był czeski), po jej ukończeniu w szkole w Głogówku (gdzie nauczył się języka niemieckiego).  

   W 1605 r. udało mu się dostać do Seminarium Św. Wacława w Pradze, które było zakładem dla ubogich studentów, gdyż w wyniku pożaru Gliwic w 1601 roku, jego rodzina popadła w biedę .  

   Po seminarium w 1608 r. wstąpił do Towarzystwa Jezusowego (jezuitów) w Pradze. Kontynuował studia filozoficzne i 14.11.1622 uzyskał doktorat z filozofii na Uniwersytecie w Pradze (1635 – doktorat z teologii). W krótkim czasie zrobił karierę naukową, wykładał na uniwersytecie w Pradze i różnych kolegiach jezuickich. W latach 1626–1627 był profesorem kolegium jezuickiego w Nysie, a w latach 1628–1629 rektorem kolegium jezuickiego w Brnie.        

       

       

   W roku 1633 został wybrany prokuratorem zakonu a w 1638 – prowincjałem. Stanowisko to zmuszało go do licznych podróży mimo bardzo słabego zdrowia – odwiedzał również Gliwice. W 1645 roku podczas oblężenia Brna przez wojska protestanckie – zagrzewał skutecznie obrońców do walki. Oprócz prac teologicznych napisał jako pierwszy Polak historię Śląska od początków chrześcijaństwa. Zachowało się wiele relacji o cudach i proroctwach Marcina Strzody: przepowiedział m.in. koniec wojny trzydziestoletniej.

   Zmarł nocą 25–26.08.1649 w Brnie (w opinii świętości).

       

 

 

       

Materiały źródłowe: 

Franciszek German  "Marcin Strzoda, gliwiczanin, pierwszy polski historyk Śląska (1587-1649)" Rocznik Muzeum w Gliwicach, t. III Gliwice 1990

Franciszek German "Aneks do pracy F. Germana "Ksiądz Marcin Strzoda, gliwiczanin, pierwszy polski historyk Śląska (1587-1649)" drukowany w III tomie Rocznika Muzeum w Gliwicach", Rocznik Muzeum w Gliwicach t. IV, Gliwice 1991